Sprawiedliwość to trudniejsza forma uczciwości
20 listopada obyły się przedostatnie już zajęcia czytelnicze w ramach realizacji programu edukacyjnego „Wychowanie przez czytanie”. Z niezwykle wymagającą wartością – sprawiedliwością – zmierzyła się klasa V a.
Tekst opowiadania uczniowie poznali 19 listopada podczas lekcji języka polskiego, aby następnego dnia dwie godziny warsztatowe można było poświęcić na dyskusję i pracę w grupach. Zajęcia rozpoczęły się wykonaniem prostego zadania, na podstawie którego uczniowie mieli rozpoznać zachowania sprawiedliwe i ocenić, czy sprawiedliwie zawsze oznacza „równo”. Po krótkiej dyskusji szczerze przyznali, że nie ma sprawiedliwości czy raczej niesprawiedliwości natury, losu czy śmierci, choć wiele osób tak mówi, bowiem sprawiedliwość ma jedynie charakter społeczny, a więc dokonuje się pomiędzy ludźmi i jest wyrazem ludzkiej przyzwoitości wobec innych. Wspólnie zdefiniowali pojęcie sprawiedliwości, podali wartości ją współtworzące oraz wskazali uczucia jakie wywołuje w ludziach sprawiedliwość lub jej brak. Szczególne poruszenie wśród uczniów wywołał przeczytany przez nauczyciela bibliotekarza tekst baśni o sprawiedliwości z książki „Bajki filozoficzne”. Dotyczył bowiem sprawiedliwego wydawania wyroków i właściwego traktowania osób
o niższym statusie społecznym, o podejmowaniu decyzji zgodnie z właściwą oceną sytuacji i kierowaniem się obiektywizmem oraz dobrą wolą. Drugą godzinę zajęć wypełniła praca zespołowa oparta na wydarzeniach opowiadania „Koszulka z numerem sześć”. Uczniowie podzieleni na trzy grupy podjęli się zadania opisu
i oceny zachowania poznanych bohaterów. Jeden zespół analizował postępowanie Mateusza – nowego zawodnika, drugi skupił uwagę na wątpliwościach narratora, czyli kapitana drużyny, trzeci zaś zgłębiał powody negatywnego nastawienia grupy chłopców drużyny siatkarskiej do nowego kolegi. Zadanie to uświadomiło uczniom potrzebę brania pod uwagę wielu okoliczności przed podjęciem decyzji, tak, by była ona jak najbardziej sprawiedliwa. Przyznali także, że należy obiektywnie patrzeć nie tylko na cudze, ale przede wszystkim na swoje postawy, działania i wybory. Ważne jest, by uczciwie oceniać i osądzać własne postępowanie, nie żądać dla siebie przywilejów, wnosić swój wkład we wspólnotę i przyznać się do winy, a co za tym idzie zadośćuczynić. Efekty pracy grupowej zaprezentowali wytypowani przedstawiciele, przyczepiając arkusze na tablicy.
Zajęcia zakończyły się zapisaniem wniosków płynących z dwugodzinnej dyskusji. Jeden z nich okazał się szczególnie ważny. Niesprawiedliwość – faworyzowanie kogoś lub dyskryminowanie – rodzi poczucie krzywdy, złość
i bunt. Poczucie sprawiedliwości tworzy natomiast dobry klimat w grupie i chęć do współdziałania.